Odstępy

Oprócz jednostek bezwzględnych, takich jak punkty, milimetry czy cale, w typografii bardzo często stosowane są jednostki względne. Są one zależne od stopnia pisma, jakim złożony jest dany fragment tekstu. Najczęściej są one używane do określania wielkości odstępów stosowanych w wierszu tekstu.

W tradycyjnym zecerstwie spacja to odstęp o wielkości mniejszej niż połowa stopnia pisma.

Firet (czwartnik), ang. em space, mutton. Odstęp o szerokości stopnia pisma.

Półfiret, ang. en space, nut. Odstęp o szerokości połowy stopnia pisma.

Trzecianka, ang. thick space. Spacja o szerokości ⅓ firetu.

Ćwierćfiret (ćwiercianka), ang. middle space, mid. Spacja o szerokości ¼ firetu.

Chuda spacja, ang. thin space. Spacja o szerokości 1⁄6 lub ​1⁄5 firetu.

Spacja włoskowa, ang. hair space. Najcieńsza spacja dostępna w danym foncie. Najczęściej ma 1/24 firetu. Spacji włoskowej nie należy mylić z tak zwaną włosówką: tradycyjną zecerską nazwą dla spacji wielkości jednego punktu.

Spacja międzywyrazowa, ang. word space. Jej szerokość definiuje projektant kroju pisma. Na przykład w kroju Times New Roman (Mopotype) spacja jest równa 512/2048 firetu, w kroju Verdana (Microsoft) jest równa 720/2048 firetu, a w kroju Tahoma (Microsoft) jest równa 640/2048 firetu. Spacją międzywyrazową jest też nazywana każda spacja między wyrazami.

Spacje międzywyrazowe (Times New Roman, Verdana, Tahoma)
Spacje międzywyrazowe (Times New Roman, Verdana, Tahoma)

Twarda spacja, ang. no-break space. Szerokość twardej spacji jest równa szerokości spacji międzywyrazowej danego kroju. Posiada ona jednak następującą właściwość: nie może ona być miejscem przeniesienia do następnego wiersza, tzn. miejsce przeniesienia może nastąpić jedynie przed znakiem ją poprzedzającym lub po znaku po niej następującym.

Spacja cyfrowa, ang. figure space. Spacja o szerokości cyfr tabelarycznych danego kroju.

Spacja interpunkcyjna, ang. punctation space. Spacja o szerokości kropki danego kroju.

Cienka spacja, w tradycyjnym zecerstwie każda spacja o szerokości do 2 punktów.

[wersja 2021-03-02]