Gustav Bohadti

Die Buchdruckletter. Ein Handbuch für das Schriftgießerei- und Buchdruckgewerbe

Miejsce wydania: West-Berlin, wydawca: Ullstein AG, rok wydania: 1954, wymiary: 142×213 mm, stron: 240, oprawa: w płótno + obwoluta, uwagi: na stronie tytułowej podpis Romana Tomaszewskiego.

Absolutnie podstawowa publikacja na temat produkcji czcionek używanych w tradycyjnym zecerstwie. Dokładnie opisuje poszczególne fazy technologiczne, rodzaje materiału zecerskiego, ceduły odlewnicze oraz stosowane maszyny, narzędzia i urządzenia. Obszerny fragment książki dotyczący wykonywania matryc odlewniczych opublikował pod tytułem Type Matrices Paul Hayden Duensing w swej bibliofilskiej oficynie w USA w 1968 roku.

Gustav Bohadti (1883–1969), dyplomowany zecer i drukarz, w początkach zawodowej kariery pracował w gazetowej Druckerei Walther w Königs Wusterhausen pod Berlinem. Tam, jako technolog-nauczyciel, szkolił m.in. czarnych uczniów z Togo, Kamerunu i Deutsch-Ostafriki, ówczesnych kolonii niemieckich.

Życie poświęcił pracy w berlińskich odlewniach czcionek. Najpierw w giserni Emila Gurscha, a potem w słynnej Hermann Berthold AG, gdzie współpracował m.in. z Hermannem Hoffmannem przy edycji książki Der Schriftgießer. Ein Lehrbuch für das Gewerbe (wyd. 1927). Znał na wylot technologię produkcji czcionek i zagadnienia ich dystrybucji. Po II wojnie napisał trzy historyczne prace (1957, 1960, 1964) o działalności Justusa Ericha Walbauma, weimarskiego snycerza punconów i gisera czcionek z przełomu XVIII i XIX wieku. W oparciu o te prace oraz czcionki Bertholda z czasów Bohadtiego, Günter Gerhard Lange, art director firmy Berthold, w 1975 roku zaprojektował na fotomatryce fotoskładu kroje Walbaum Standard i Walbaum Buch, dzisiaj dostępne w postaci fontów komputerowych.

Bohadti, wiedeńczyk z urodzenia, choć całe swoje życie zawodowe spędził w Niemczech, zachował do końca austriackie obywatelstwo.

Tuż za okładką mojego egzemplarza Die Buchdruckletter znajduje się wklejony przez ojca wycinek prasowy ze zdjęciem dostojnego pana. Pochodzi z miesięcznika »Der Druckspiegel« nr 10/1968, który zamieścił notatkę o osiemdziesiątych piątych urodzinach Gustava Bohadtiego.

Andrzej Tomaszewski

[Szelest wtóry]